Om het juiste content management systeem (afgekort CMS) voor een webproject te vinden, is soms makkelijker gezegd dan gedaan; het aanbod is immers oneindig. En hoe completer het CMS, hoe complexer het gebruik, en hoe groter de vereisten wat betreft administrator en hardware. Waar grote CMS’en, zoals Drupal, Joomla of Typo3, alleen draaien in combinatie met een database met voldoende opslagruimte, slaat een CMS zonder database de data direct op de webruimte op.
Een CMS bestaat uit software voor het creëren, bewerken en beheren van content voor websites en andere media. Je kunt er dankzij de grafische interface vaak zonder uitgebreide HTML- of programmeerkennis gebruik van maken. De meeste CMS-programma’s bieden plug-ins om features aan te vullen, zoals contactformulieren, polls en kalenders.
Bij de meeste CMS-prgramma’s wordt de content van posts of pagina’s afzonderlijk van de layout in aparte databases ingevoerd, zoals MySQL of MariaDB. Een eenvoudig CMS gebruikt in plaats van zo’n uitgebreide database een bestand om de data in op te slaan, zoals een Markdown-bestand of flat files. Het CMS gebruikt in dit laatste geval tekst- of XML-bestanden. Waar een gewoon CMS voor de uitwisseling met de webserver eerst de benodigde informatie uit de database oproept, vervalt deze stap bij een CMS zonder een database als MySQL.
De keuze om wel of niet voor een CMS zonder database te gaan, hangt van veel factoren af. Onderstaand overzicht laat de voor- en nadelen van een simpel CMS zien:
Naast de genoemde voordelen, zitten er ook nadelen aan een CMS zonder database:
De voor- en nadelen van een CMS zonder database suggereren al dat deze software-oplossing niet voor elk content-project geschikt is. We kunnen stellen dat de voordelen van een databaseloos CMS vooral voor kleinere websites gelden. Immers, het ontbreken van een database beïnvloedt weliswaar de performance van een website positief, maar heeft voor de structuur van grote projecten eerder een negatief effect. Bovendien is het niet mogelijk om een dynamische website te combineren met een simpel CMS. In geval van constante updates en veel interactie met bezoekers kun je dus beter geen gebruikmaken van een eenvoudig, databaseloos CMS. Hetzelfde geldt voor grote websites, omdat een CMS zonder database geen complexe structuur ondersteunt.
Toch zijn er projecten die hun voordeel doen met een databaseloos CMS: kleine websites met eenvoudige structuren en zonder buitensporig veel pagina’s zijn effectief met een dergelijk CMS te bouwen. Een eenvoudig CMS is dus vooral geschikt voor kleine bedrijven of zzp’ers, die een overzicht van hun diensten willen presenteren. Ook kun je een blog probleemloos bijhouden met een CMS zonder database.
Een wezenlijk voordeel van een simpel CMS is dat er geen hardware nodig is om een databaseserver te laten draaien. Zo bespaar je kosten en hoef je geen complexe back-ups te genereren. Daar hebben vooral beginners profijt van, aangezien de eenvoudige en overzichtelijke structuur ook een gemakkelijke instap ondersteunt.
Een simpel CMS is vooral interessant voor beginners. Echter, het aanbod is eindeloos. Enerzijds zijn er een aantal eenvoudige CMS-systemen die de basisfuncties bieden en naar behoefte met plug-ins kunnen worden uitgebreid. Anderzijds vind je systemen waarbij talrijke extensions standaard al geïntegreerd zijn. Hieronder drie CMS’en zonder een database als MySQL of Maria DB.
Het motto van GetSimple CMS – ”GetSimple has everything you need, and nothing you don’t” – kan niet passender. Want de opensource-software van GetSimple CMS, voorzien van GPLv3-licentie, onderscheidt zich door de minimalistische structuur, die het belangrijkste vooropstelt en met plug-ins uitgebreid kan worden. Aangezien de code voor de software vrij toegankelijk is en bewerkt mag worden, kun je het eenvoudige CMS-systeem optimaal naar eigen wens aanpassen. De data worden in XML-formaat op de betroffen webspace opgeslagen. Hier de feiten op een rij:
Voor het eenvoudige CMS-systeem Grav heb je alleen een webserver en PHP 5.4 of hoger nodig. De focus van de ontwikkelaar ligt op snelheid, eenvoud en flexibiliteit. Dat merk je al bij de gemakkelijke installatie, waarbij je enkel een ZIP-bestand hoeft te downloaden en uitpakken! Dankzij het optioneel beschikbare online administrator-panel is het genereren en beheren van content (Markdown of HTML) kinderspel. De opensource-toepassing is vanuit MIT erkend en mag vrij gebruikt en aangepast worden. De features samengevat:
”Easy to install. Easy to use. Flexible as hell.” – klinken de basisprincipes van het eenvoudige CMS Kirby. Ook al is de softwarecode vrij toegankelijk, voor het publiceren van je webproject dien je wel een licentie aan te schaffen. De kosten zijn gering en, gezien het brede scala aan geboden functies van dit simpele CMS, te overzien. Tot aan de lancering van je website kun je naar hartenlust alle opties uitproberen. Bovendien overtuigt Kirby met het handige pagina-layout-concept met CMS-templates en snippets, dat net zoals bij Grav via een optioneel webpanel te gebruiken is. De gegevens worden in een gemodificeerd Markdown-bestand (Kirbytext) op de webspace opgeslagen. De kenmerken van Kirby zijn als volgt op te sommen:
Bovenstaande drie voorbeelden zijn slechts een greep uit de grote massa beschikbare opensource-CMS’en zonder database. Het basisidee is hetzelfde: de software biedt alleen wat werkelijk relevant is, om de maximale performance van het webproject te waarborgen. Beginners wordt aangeraden eerst rond te kijken op de CMS-markt voor kleine websites en in alle rust een eenvoudig CMS uit te proberen. Of je bepaalde functies überhaupt nodig hebt, hangt mede van je voorkennis af.
Een simpel CMS is voor kleine websites met een eenvoudige structuur uitermate geschikt, bijvoorbeeld voor bedrijven en persoonlijke of professionele blogs. Websitebeheerders besparen door een eenvoudig CMS niet alleen op de kosten voor hardware, maar ook op laadtijden.