De fotovalkuil van het internet: waarom de Eiffeltoren ‘s nachts taboe is

Als je blogt, een website hebt of een Facebook-pagina beheert, moet je je regelmatig met auteursrechten voor foto’s bezighouden. We laten je in dit artikel zien waar je op moet letten. En wat de Eiffeltoren hiermee te maken heeft.

Elke foto is beschermd

Dat je niet zomaar alle foto’s die je op internet ziet, kunt kopiëren en op je website mag plaatsen, weet hopelijk iedereen inmiddels wel. Uiteindelijk mag je alleen foto’s publiceren waarvan je de gebruiksrechten hebt. Wie afbeeldingen ‘steelt’ kan in het uiterste geval rekenen op gerechtelijke stappen. Per foto kan dat zomaar oplopen tot een paar honderd euro.

Hierbij wordt ook geen onderscheid gemaakt tussen een kunstfoto of een snapshot met de mobiele telefoon. Zelfs die ene onscherpe afbeelding van het feestje van afgelopen weekend is, ook zonder copyright-tekst, auteursrechtelijk beschermd.

‘Bij door jezelf gemaakte foto’s kan er niks gebeuren‘ wordt er regelmatig gezegd. Dit klopt ook niet helemaal. Als het foto’s met mensen zijn, gaat het portretrecht voor. Juristen hebben het dan over het ‘recht op eigen afbeelding‘. Voordat je dus je partypic op een website plaatst, moet je eerst de toestemming hebben van de mensen op die foto.

Panoramavrijheid

Dankzij de zogenaamde panoramavrijheid mogen openbare gebouwen of kunstwerken in Nederland zonder verdere toestemming gefotografeerd worden. In sommige landen gelden andere, strengere regels. Zo mag je wel foto’s maken van de Eiffeltoren bij nacht, maar moet je vóór publicatie eerst de toestemming hebben van het bedrijf dat de toren verlicht. De verlichting wordt namelijk gezien als een kunstwerk op zich en volgens de Franse auteursrechtenwet beschermd. Onder welke voorwaarden de foto gebruikt mag worden, beslist in dit geval uiteindelijk het verlichtingsbedrijf.

De juiste vragen stellen

Over elke foto moet je je van tevoren afvragen, of je deze zomaar op een website mag plaatsen. Welke auteursrechten gelden er? Staan er personen of auteursrechtelijk beschermde werken op de foto? Als je de juiste antwoorden hierop vindt, loop je niet in de fotovalkuil. Om op zeker te gaan, kun je natuurlijk altijd nog de Eiffeltoren overdag in plaats van ’s nachts fotograferen!